از چه زمانی باید به فکر شغل باشیم؟

این سوالی است که بسیاری از جوانان و دانشجویان با آن دست و پنجه نرم می کنند. برخی فکر می کنند که باید از همان ابتدای دوران تحصیل، شغل مورد علاقه و هدف خود را مشخص کنند و برای آن آماده شوند. برخی دیگر فکر می کنند که باید از هر فرصت و تجربه ای که در دسترس است، استفاده کنند و به دنبال شغل های متنوع و جذاب باشند. و برخی هم فکر می کنند که باید به جای شغل، به مهارت های خود توجه کنند و آن ها را به روز رسانی و تقویت کنند.
روزی که در دانشگاه درباره ضرورت برنامه ریزی شغلی برای سال سومی ها صحبت می کردم، یکی از آنها دست بلند کرد و گفت: «این ها را چرا الان میگویید؟ باید سال اول می گفتید که ما هم برای شغل مورد نظرمان خودمان را آماده می کردیم.» من گفتم: «چه بگویم، سال اولی های دانشگاه وضعیت خاص خودشان را دارند.» لابد شما هم می پرسید: «وضعیت خاص خودشان یعنی چه؟»

من برای آنها اصطلاح «[مست]» را پیدا کردم. آن ها در یک فضای فانتزی زندگی می کنند و احساس می کنند که یکی یک دونه هستند. تقصیری هم ندارند چون سال های سال درس خوانده و الان دانشجو شده اند و همه جا به آنها افتخار می کنند. وقتی با آن ها درباره آینده شغلی، مسیر شغلی و این جور مباحث صحبت می کنید، به در و دیوار نگاه می کنند و از نگاهشان معلوم است که می خواهند بپرسند: «الان چه وقت کار کردن ماست؟!»
ما می گوییم پس چه زمان باید دست از جیب پدر و مادر بکشید؟ این را که می پرسیم، لب و لوچه همه به هم گیر می کند و معلوم می شود که هیچ زمان خاصی را در ذهن ندارند که بخواهند با آن استقلال اقتصادی خود را رقم بزنند.
در برخی کشورها، از سن پنج سالگی بچه ها را وارد فرایند استقلال اقتصادی می کنند. این کشورها با پشتوانۀ نيروي كارشان با سایر کشورها رقابت می کنند و به پشتوانه نیروی کارشان برای دنیا تکلیف مشخص می کنند. ما چند وقتی است سن استقلال اقتصادی مان بالا رفته و باید سن استقلال اقتصادی خود را پایین بیاوریم.
کنند.

بایستی در نظر بگیرید که یافتن پاسخ برای این سوالِ مهم، به عوامل مختلفی بستگی دارد. مثلاً علاقه شخصی، استعداد، سطح تحصیلات، بازار کار، رشته تحصیلی، فرصت های شغلی، نظام آموزشی و غیره. اما به طور کلی، می توان گفت که بهتر است از همان دوران نوجوانی، به فکر شغل باشید. چون در این دوران، شما می توانید خودتان را بشناسید، علاقه ها و استعدادهای خود را کشف کنید، با شغل های مختلف آشنا شوید و مهارت های لازم و متناسب با استعدادهای خود را یاد بگیرید و برای آینده خود برنامه ریزی کنید. البته این به این معنا نیست که شما باید در این سن، شغل خود را قطعی و نهایی کنید. شما همچنان می توانید در دوران تحصیل یا حتی پس از آن، شغل خود را تغییر دهید یا بهبود بخشید.

اما اگر از همان ابتدا، به فکر شغل باشید، مزایای زیر را خواهید داشت:
• شما با خودتان و علاقه های خود آشناتر خواهید شد و در انتخاب رشته تحصیلی یا حرفه ای مناسب، دچار سردرگمی نخواهید شد.
• شما با بازار کار و نیازهای آن آگاه تر خواهید شد و در جستجوی فرصت های شغلی مناسب، دچار مشکل نخواهید شد.
• شما با مهارت های لازم برای شغل خود آشناتر خواهید شد و در یادگیری و به روز رسانی آن ها، دچار عقب ماندگی نخواهید شد.
• شما با اهداف و برنامه های خود روشن تر خواهید شد و در دستیابی به آن ها، دچار سستی و دلسردی نخواهید شد.
پس از چه زمانی باید به فکر شغل باشیم؟ از همین حالا! اما نگران نباشید، شما همیشه می توانید تغییر کنید، یاد بگیرید، رشد کنید و بهتر شوید. مهم این است که همیشه به فکر آینده خود باشید و برای آن تلاش کنید.

اما آیا راه دیگری غیر از آزمون و خطا وجود دارد؟

آنچه موسسه سایه فر به شما پیشنهاد می کند شروع سفر راهبردی شخصی است. در طول این سفر شما با یک مدل و نقشه ای آشنا خواهید شد که در یک مدت زمان کوتاه با شخصیت خودتان عمیق تر اشنا شده و سپس علایق و استعدادهایتان را کشف و دسته بندی خواهید کرد. در ادامه فرصت ها و منابع موجود را بررسی و تحلیل می کنید و در ادامه می توانید یک چشم انداز پنج ساله برای خودتان در ابعاد مختلف زندگی، از جمله اشتغال ترسیم بکنید.